Ogród chiński to nie tylko miejsce odpoczynku – w jego aranżację „zamieszana” jest cała filozofia harmonii, równowagi i dialogu człowieka z naturą. Od tysięcy lat chińskie ogrody tworzone były według zasad feng shui, które łączą elementy ziemi, wody, kamienia i roślin w spójną całość. W przeciwieństwie do ogrodów europejskich, tutaj nie chodzi o symetrię, lecz o naturalny układ przestrzeni.
Jak wygląda ogród chiński? To krajobraz w miniaturze, w którym odtwarza się naturalny pejzaż – góry, jeziora, wyspy i ścieżki. Elementy te nie są przypadkowe. Kamienie symbolizują trwałość, woda oznacza życie i przemijanie, a rośliny – odrodzenie. Ogród w stylu chińskim ma wprowadzać spokój i harmonię, zachęcać do kontemplacji i refleksji. Często spotyka się w nim mostki, pagody i altany, które tworzą punkty widokowe oraz miejsca do odpoczynku.
Ogród chiński można stworzyć również w Polsce – inspiracji dostarczają ogrody orientalne w parkach historycznych, takich jak Łazienki Królewskie w Warszawie, gdzie znajdują się klasyczne pawilony wschodnie i kompozycje roślinne nawiązujące do dalekowschodniej estetyki. Jak urządzić ogród w tym stylu? Zacznij od określenia głównego motywu, wyznacz ścieżki i punkty obserwacyjne. Dodatkowym akcentem (jeśli posiadasz dosyć miejsca) może być ażurowa altana lub niewielki mostek nad wodą.
Co to jest ogród chiński? Charakterystyczne elementy ogrodu chińskiego
Chiński ogród to niezwykle złożona forma sztuki krajobrazu, która wywodzi się z filozofii taoizmu i konfucjanizmu. Charakterystyczne elementy, które definiują ogród chiński, to przede wszystkim woda, kamienie, mostki i altany.
- Woda stanowi duszę ogrodu – może przybierać formę stawu, strumienia lub kaskady.
- Kamienie symbolizują góry i stabilność, a ich rozmieszczenie ma tworzyć naturalny kontrast wobec miękkości wody i roślin.
- Mostki i pawilony są miejscami do medytacji i obserwacji natury.
Ważnym elementem kompozycji są również bramy i ściany z otworami w kształcie koła lub kwadratu – symbolizują przejście między światem codziennym a przestrzenią duchową. W ogrodzie często pojawia się także altana chińska, w której można usiąść i podziwiać otaczającą przyrodę.
Rośliny typowe dla chińskiego ogrodu
Rośliny do ogrodu w stylu chińskim dobiera się nie tylko ze względu na wygląd, ale też znaczenie symboliczne. W tradycyjnych ogrodach Chin dominują gatunki, które łączą piękno z głębszym przekazem:
- Bambus symbolizuje siłę i elastyczność,
- sosna – długowieczność,
- kwiat śliwy – odrodzenie.
Inne często spotykane rośliny w ogrodach tego typu to:
- azalia,
- peonia,
- lotos,
- irys,
- magnolia,
- piwonia.
Ich barwy i formy doskonale komponują się z kamiennymi ścieżkami i wodnymi akcentami. Często sadzi się je w grupach, tworząc naturalne zestawienia kolorystyczne. Rośliny do chińskiego ogrodu mogą być również dopasowane do polskiego klimatu. Dobrze sprawdzą się klony japońskie, bambusy mrozoodporne, trawy ozdobne i lilie wodne. Dzięki nim można zachować orientalny charakter, zyskując łatwość w pielęgnacji.
Równie ważne są drzewa i krzewy, które nadają strukturę całemu założeniu. W chińskim ogrodzie nie brakuje:
- wiśni ozdobnych,
- wierzb płaczących,
- sosen formowanych na styl bonsai.
Woda i kamienie – elementy architektury ogrodu chińskiego
W chińskim ogrodzie woda i kamień tworzą duet symbolizujący dwa przeciwstawne, ale uzupełniające się pierwiastki – yin i yang. Woda - żeńska, miękka i zmienna, kamień – męski, twardy i trwały. Razem tworzą harmonię, która stanowi istotę chińskiej „filozofii ogrodowej”. Woda nie jest tu tylko dekoracją – to żywioł, który nadaje przestrzeni rytm i dźwięk.
W klasycznym chińskim ogrodzie nie może zabraknąć stawu lub strumienia. Ich linie są nieregularne, naturalne, bez prostych brzegów. Często buduje się nad nimi mostki z kamienia lub drewna, które prowadzą do pawilonów i altan. Kamienie układa się w sposób przypominający górskie krajobrazy – tworzą one „miniatury gór”, które można kontemplować z różnych perspektyw. Kamień o nieregularnym kształcie ma symbolizować wolność natury, a spokojna tafla wody – duchowe wyciszenie. Współczesne aranżacje często łączą te motywy z nowoczesnymi materiałami, zachowując jednak filozofię równowagi i prostoty.
Konstrukcje i dekoracje w chińskim ogrodzie: mostki, altany, latarnie i pawilony
Chiński ogród to nie tylko roślinność i woda, ale również wyjątkowe konstrukcje architektoniczne, które podkreślają jego rytm i głębię. Mostki, pawilony i altany wprowadzają dynamikę i stanowią punkty widokowe. Ich forma jest lekka i subtelna, a zdobienia pełne symboliki. W tradycyjnych ogrodach dominują altany o zaokrąglonych dachach i bogato zdobionych belkach.
Altana chińska to centrum życia ogrodu. Zazwyczaj ustawiona jest w miejscu, z którego rozciąga się najlepszy widok na wodę lub kompozycję kamieni. W nowoczesnych ogrodach coraz częściej stosuje się ażurową altanę – lekką, drewnianą konstrukcję, która przepuszcza światło i tworzy cień. To idealne miejsce do medytacji lub popołudniowego odpoczynku.
Ważnym elementem są także kamienne latarnie, które o zmroku tworzą nastrojową atmosferę. W połączeniu z bambusowymi meblami ogrodowymi i drobnymi rzeźbami zwierząt – smoków, żurawi, żółwi – nadają całości orientalnego klimatu. Tak zaplanowany ogród w stylu chińskim zachwyca o każdej porze dnia. Rano błyszczy w świetle słońca, po południu otula cieniem, a wieczorem rozświetlony lampionami przypomina scenę z dawnej chińskiej opowieści.
Krok po kroku: planowanie i zakładanie ogrodu chińskiego
Założenie ogrodu chińskiego wymaga nie tylko wyobraźni, ale też zrozumienia jego filozofii.
- Najpierw należy ustalić układ przestrzenny – podział na wodę, kamień, rośliny i architekturę. To cztery filary, które tworzą całość. Każdy z nich musi być obecny, ale żaden nie może dominować.
- Niezwykle istotny jest wybór miejsca na oczko wodne, staw lub mały strumyk. Następnie planuje się ścieżki, które prowadzą wokół niego. Kolejnym etapem jest rozmieszczenie kamieni. W ich cieniu sadzi się rośliny do ogrodu, które łagodzą surowość kamienia i dodają lekkości kompozycji.
Kiedy przestrzeń nabierze kształtu, można wprowadzić elementy architektury – altanę, mostek, latarnię. Meble ogrodowe ustawione w cieniu drzew stworzą miejsce odpoczynku.
Czytaj także:
Autor: Michał Ostiak